Uchwała Nr VII/44/2003 z dnia 29 marca 2003 w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania z działalności Powiatowego Rzecznika Praw Konsumenta za rok 2002

Uchwała Nr VII/44/2003

Rady Powiatu w Kamieniu Pomorskim

z dnia 29 marca 2003.

w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania z działalności Powiatowego Rzecznika Praw Konsumenta za rok 2002.

Na podstawie art. 38 pkt. 1. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U.2000. Nr 122 poz. 1319, Dz.U.2001.Nr 110. poz. 1189) oraz art.12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 91 poz. 578, Dz. U. Nr 155 poz. 1014, z roku 2000 Dz. U. Nr 12 poz. 136, Nr 26 poz. 306, Nr 48 poz. 552, Nr 62 poz. 718, Nr 88 poz. 985, Nr 91 poz. 1009, Nr 95 poz. 1041, z roku 2001 Nr 45 poz. 497, Nr 100 po 1084) Rada Powiatu uchwala, co następuje:

§ 1. Zatwierdza się sprawozdanie z działalności Powiatowego Rzecznika Praw

Konsumenta za rok 2002 w brzmieniu jak załącznik nr 1.

§ 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia

§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu.

Przewodniczący Rady

Krzysztof Atras

Załącznik nr 1

do uchwały nr VII/44/2003

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI

POWIATOWEGO RZECZNIKA PRAW KONSUMENTA

W ROKU 2002

Sprawozdanie Powiatowego Rzecznika Praw Konsumenta za rok 2002

Wstęp i uwagi ogólne dotyczące działalności Rzecznika.

Rada Powiatu w Kamieniu Pomorskim uchwałą nr V/39/1999 z dnia 15 czerwca 1999 w sprawie powołania Powiatowego Rzecznika Praw Konsumentów powołała na w/w stanowisko Jerzego Z. Sochę. Od dnia 10 czerwca 2002 na mocy uchwały XXIV/221/2002 stanowisko to powierzono Sebastianowi Mamzer - poprzednio pracownikowi Biura Rzecznika.

II Realizacja zadań wynikających z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

Zgodnie z art. 37. ust 1 w/w ustawy do zadań Rzecznika należy w szczególności:

1. zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów,

2. składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,

3. występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów,

4. współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi,

5. współpraca z mediami w celu propagowania praw konsumenta

6. wytaczanie powództw na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów. (art. 37 ust 2)

7. wykonywanie innych zadań określonych w przepisach odrębnych.

Ad 1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony interesów konsumentów

Zadanie to realizowane jest w codziennym funkcjonowaniu Rzecznika. Miesięcznie Rzecznik udziela około 50 porad (telefonicznych lub bezpośrednio w siedzibie Starostwa). Dotyczą one najczęściej prostych spraw: składania i sposobu rozpatrywania reklamacji, interpretacji przepisów, wyjaśnień dot. uprawnień konsumenta, różnicy pomiędzy rękojmią a gwarancją. Często jest to także pomoc w zredagowaniu czy napisaniu pisma do sprzedawcy/usługodawcy.

Tabela nr 1

Zapewnianie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie ochrony konsumentów - struktura udzielanych porad.

Wyszczególnienie	Ogółem	Załatwione pozytywnie	Załatwione odmownie	w trakcie załatwiania
Usługi w tym: Bankowe Ubezpieczeniowe telekomunikacyjne dostawa energii informatyczne motoryzacyjne transportowe turystyczne TV kablowa Artykuły gospodarstwa domowego sprzęt RTV	0 0 0 5 0 4 0 1 2 16	0 0 0 2 0 3 0 1 2 brak pełnych danych	0 0 0 0 0 0 0 0 0	0 0 0 3 0 1 0 0 0
Artykuły spożywcze	0	brak pełnych danych
Odzież obuwie	6	6	0	0
Praktyki monopolistyczne	6	3		3
Niedozwolone wzorce umowne	2			2
„systemy argentyńskie”	2	2
wysokość opłat za c.o. i wodę	7	3		4
Inne	6

UWAGA

Tabela obejmuje jedynie sprawy wszczęte pisemnie. Nie zawiera danych dotyczących porad telefonicznych lub bezpośrednio w siedzibie Starostwa , pisania pism w imieniu konsumenta [około 600]

Ad 2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów konsumentów,

W tym zakresie na wniosek Urzędu Miejskiego w Międzyzdrojach Rzecznik pozytywnie zaopiniował projekt uchwały Rady Miasta w sprawie określenia na rok 2003 liczby przeznaczonych do wydania nowych licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką.

Rada Powiatu nigdy nie ustanowiła aktu prawa miejscowego w zakresie ochrony praw konsumenta. Rady Gmin uchwałami określają wysokość opłat za dostawę m3 wody lub wywóz nieczystości. Stawki te określone są na stosunkowo niskim poziomie stąd w tym zakresie nie zaistniała konieczność interwencji Rzecznika. W Kamieniu Pomorskim stawka na rok 2003 nie została jeszcze określona.

Ad 3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów

W 56 sprawach Rzecznik zwracał się pisemnie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów. Wystąpienia te dotyczyły najczęściej nieprzestrzegania Rozporządzenia RM z dnia 30 maja 1995 w sprawie szczególnych zasad zawierania i wykonywania umów sprzedaży rzeczy ruchomych z udziałem konsumentów (Dz.U. Nr 64 poz.328) a po nowelizacji prawa konsumenckiego Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002. Naruszanie przepisów tego Rozporządzenia (wywieszanego obowiązkowo w każdym punkcie sprzedaży!!) świadczy o nieznajomości przepisów prawa nie tylko wśród konsumentów ale także sprzedawców i wykonawców usług. Najczęstszym błędem jest nierozpatrywanie reklamacji w terminie 2 tygodni. Tymczasem zgodnie z § 24 2 w/w rozporządzenia brak pisemnego poinformowania konsumenta o nieprzyjęciu reklamacji w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia reklamacji uważa się za uznanie tej reklamacji z obowiązkiem załatwienia jej zgodnie z żądaniem konsumenta. Często także sprzedawcy nie umieszczają na towarze odpowiednich informacji w języku polskim.

Najczęściej spotykanymi przypadkami naruszeń praw konsumenta są:

• odmowa przyjęcia reklamacji

• nie rozpatrzenie reklamacji w terminie

• próby odesłania konsumenta reklamującego zakupiony towar do producenta lub serwisu.

• rozpatrzenie reklamacji niezgodnie z żądaniem konsumenta.

W większości przypadków wystarczające okazuje się poinformowanie konsumenta o przysługujących mu prawach lub telefoniczne upomnienie sprzedawcy. Zaledwie około 25% spraw rozpatrywana jest pisemnie. W 70% przypadków pisemne upomnienie sprzedawcy lub wykonawcy usług przynosi zamierzony efekt. W pozostałych przypadkach prowadzone są postępowania pojednawcze a w ostateczności sprawa kierowana jest do sądu.

Przepisów prawa konsumenckiego nie przestrzegają także duże firmy działające na terenie Powiatu Kamieńskiego - firmy bez wątpienia posiadające odpowiednią wiedzę odnośnie praw konsumentów [Cyfra +, SEAC Polonia InCO Tychy]. Firmy te po pisemnym zwróceniu się przez Rzecznika uznają roszczenie konsumentów - świadczyć to może o fakcie, iż doskonale zdają sobie sprawę z bezprawności swoich działań ale licząc na niską świadomość prawną w zakresie praw konsumenta decydują się na takie kroki.

Ad 4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi

Rzecznik nawiązał bezpośrednią współpracę z Urzędem Regulacji Energetyki Szczecin, Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Gdańsku, Federacją Konsumentów Świnoujście i Szczecin. O stwierdzonych nieprawidłowościach Rzecznik informował PIH. Na wniosek Rzecznika PIH przeprowadziła kilka kontroli. Rzecznik systematycznie uczestniczy w spotkaniach i szkoleniach organizowanych przez Miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta w Szczecinie.

Ad 5) współpraca z mediami w celu propagowania praw konsumenta.

Rzecznik - na podstawie pisemnych uzgodnień - publikował w lokalnej prasie cykl artykułów dotyczących ochrony praw konsumenta. Celem tych publikacji jest rozwój świadomości prawnej wśród społeczności lokalnej. Reagując na bieżące potrzeby Rzecznik zamieścił w Kurierze Szczecińskim informacje na temat zasad naliczania opłat za wodę [w związku z wejściem w życie nowej ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę]. Informacje ukazywały się także w Głosie Szczecińskim.

Ad 6) wytaczanie powództw na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów

Rzecznik - ze względu na brak jakichkolwiek środków finansowych - nie wytoczył żadnego powództwa na rzecz konsumentów. Pomoc Rzecznika ograniczyła się od przygotowania pism procesowych i porad prawnych w toku toczącego się postępowania. W chwili obecnej toczą się 4 postępowania.

Rzecznik występował do Sądu Antymonopolowego o uznanie postanowień wzorców umowy za „niedozwolone klauzule umowne” - postępowanie przed Sądem jest nieodpłatne.

Ad 7) wykonywanie innych zadań określonych w przepisach odrębnych.

Rzecznik interweniował w dwóch sprawach tzw. „systemów argentyńskich”. Skierowano pozew do Sądu Antymonopolowego przeciwko Towarzystwu Finansowo Inwestycyjnemu o stosowanie „niedozwolonych klauzul umownych”.

Narasta ilość spraw związanych z praktykami monopolistycznymi zakładu energetycznego [dotyczących wybudowania a następnie nieodpłatnego przekazana na rzecz ESSA linii energetycznych] lub PGK. W przypadku PGK są to często spory obejmujące większą ilość odbiorców [np. skarga mieszkańców ulicy Dziwnowskiej]. Sprawy te dotyczą zasady naliczania opłat za wodę - w tym względzie odbyło się spotkanie Prezesa PGK, mieszkańców i Rzecznika - lub odmowy uznania pobranej wody za wodę bezpowrotnie zużytą.

Rośnie także ilość skarg dotyczących zasad naliczania opłat za centralne ogrzewanie przez firmę EKO WARK. Firma EKO WARK w kosztach ogrzewania pomieszczeń uwzględnia koszty modernizacji i rozbudowy kotłowni miejskich. Po zakończeniu okresu umowy kotłownie te staną się własnością gminy. O ile zatem umowa taka jest korzystna dla EKO WARKU oraz dla gminy [gmina nie musi posiadać środków własnych na inwestycje w kotłowni a spłata kosztów modernizacji jest znacznie rozłożona w czasie] o tyle inne podmioty rozliczane na tych samych zasadach [np. wspólnoty mieszkaniowe] podważają zasadność ponoszenia wyższych opłat za c.o. w sytuacji gdy kotłownie staną się później własnością gminy a nie wspólnot.

Sprawa WAM Dziwnów nie została jeszcze zakończona. Spotkanie w siedzibie Starostwa przedstawicieli WAM oraz Rady Osiedla nad Dziwną nie doprowadziło do kompromisu ani polubownego zakończenia sporu. W tej chwili sprawa oczekuje na rozstrzygnięcie przez Sąd Antymonopolowy.

Wnioski Końcowe.

Bez wątpienia instytucja Rzecznika jest instytucją nową na polskiej scenie. Dopiero w chwili obecnej tworzy się Rada Rzeczników i wydawany jest ogólnopolski Biuletyn. Stopniowo rośnie świadomość istnienia instytucji Rzecznika w społeczności lokalnej a co za tym idzie ilość rozpatrywanych spraw [w roku 1999 - 4 w roku 2000 - 6 w roku 2001 - 27 w roku 20002 -56]

Rzecznika do największych przeszkód w rozwoju instytucji Rzecznika możemy zaliczyć:

• brak uprawnień represyjnych względem podmiotów, które naruszają prawa konsumentów. Nawet w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa Rzecznik uprawniony jest jedynie do negocjacji między stronami lub przekazania sprawy na drogę sądową. Rzecznik o stwierdzonych nieprawidłowościach powiadomić może także PIH lub PIP natomiast sam nie ma umocowania prawnego do wymierzenia jakiejkolwiek kary finansowej. Fakt ten nie tylko osłabia pozycję Rzecznika względem sprzedawców towarów i usług ale także nie spełnia oczekiwań jakie pokładają konsumenci w instytucji Rzecznika.

• brak jakichkolwiek funduszy na działalność Rzecznika. Dotyczy to nie tylko działań promujących prawa konsumentów (problem edukacji konsumenckiej) ale także funduszy na występowanie w imieniu konsumentów na drogę sądową. Oznacza to, iż działalność Rzecznika prowadzona jest w zakresie zdecydowanie mniejszym niżby to było możliwe w przypadku posiadania własnego budżetu.

Sprawy zbiorowe obejmujące np. mieszkańców jednej ulicy, mieszkańców wspólnoty mieszkaniowej